Xã Hua Nhàn là xã vùng cao nằm bên đỉnh đèo Chẹn, nơi có quốc lộ 37 chạy qua. Mặc dù đã nhiều lần đến xã, nhưng chuyến đi lần này, chúng tôi được nghe người dân kể nhiều chuyện về con đèo hiểm trở. Đèo Chẹn dài hơn chục cây số với độ đốc cao và nhiều khúc cua tay áo nguy hiểm, trước đây, đèo Chẹn là con đường gắn với những đợt hành quân và vận chuyển vũ khí, đạn dược của thanh niên xung phong, của dân công từ Ngã ba Cò Nòi tiến về chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa và đây cũng từng là một trong những điểm đánh phá ác liệt của giặc Pháp. Hôm nay, con đèo này là một trong những tuyến giao thông quan trọng nối thành phố Sơn La và huyện Mai Sơn với huyện Bắc Yên, Phù Yên.

Tới đỉnh đèo Chẹn - nơi giao nhau của 3 huyện Bắc Yên - Mai Sơn - Yên Châu, xa xa bên kia dòng sông Đà, núi non trùng điệp với những áng mây trắng trôi lững lờ trên sườn núi. Từ quốc lộ 37 vào trung tâm xã Hua Nhàn, con đường dài khoảng 15 km đang được nâng cấp rải nhựa, mặt đường còn đang gồ ghề, lồi lõm, nhưng hai bên đường, những cây đào đã nở hoa rực rỡ, mang đến cảm nhận mùa xuân mới đang về.

Đón chúng tôi, đồng chí Vàng A Chu, Bí thư Đảng ủy xã tay bắt, mặt mừng như đón người thân lâu ngày trở về: Mời phóng viên ở lại đón tết với bà con Hua Nhàn để chia vui về những kết quả trong phát triển kinh tế, xã hội trong năm qua, nhất là sự thay đổi tư duy sản xuất theo hướng hàng hóa. Vừa pha ấm nước trà mời khách, đồng chí Bí thư Đảng ủy xã vừa chia sẻ: Hua Nhàn có gần 1.100 ha đất sản xuất. Toàn xã có 774 hộ dân, trong đó 98% là đồng bào dân tộc Mông. Bà con trong xã đã và đang thay đổi cách nghĩ, cách làm, tích cực học hỏi phương thức sản xuất mới. Nhất là chuyển diện tích đất nương trồng cây lương thực năng suất thấp sang trồng cây ăn quả và các loại cây trồng khác đạt hiệu quả kinh tế cao hơn.

Qua câu chuyện, chúng tôi thêm hiểu và chia sẻ niềm vui với đồng chí Bí thư Đảng ủy xã. Bởi trước đây, người dân Hua Nhàn chỉ sản xuất theo phương thức lạc hậu nên năng suất cây trồng đạt thấp; chăn nuôi nhỏ lẻ, manh mún và chỉ để phục vụ sinh hoạt cho gia đình, vì vậy cái nghèo đeo bám cuộc sống bao năm. Để thay đổi cách nghĩ, cách làm của bà con là một hành trình khá dài và gian nan, ngoài tuyên truyền, vận động, xã đã tổ chức cho một số hộ dân đi tham quan mô hình kinh tế hiệu quả trên địa bàn; sử dụng hiệu quả các nguồn hỗ trợ của Nhà nước đầu tư cho người dân phát triển kinh tế. Bên cạnh đó, mời cán bộ kỹ thuật của huyện về hướng dẫn bà con theo cách “cầm tay chỉ việc”... Bây giờ, người dân trong xã đã đưa những giống lúa mới vào thâm canh trên ruộng bậc thang, năng suất cao hơn trước từ 1-1,5 tấn/ha; trên 870 ha trồng ngô với các giống ngô lai, năng suất đạt từ 4-5 tấn/vụ, cao hơn so với trước 1 tấn/ha. Điểm nhấn trong sản xuất nông nghiệp đó là, bà con đã chuyển một phần diện tích trồng cây lương thực năng suất thấp sang trồng cây ăn quả, với 144,3 ha, gồm: Nhãn, xoài, chanh leo... Điển hình trong việc tiên phong làm kinh tế phải kể đến gia đình các ông: Giàng A Chay bản Suối Thoán trồng 5 ha cây nhãn, xoài; Mùa A Tủa, bản Trông Dê trồng 1 ha cây chanh leo... Thu nhập của mỗi hộ gần 70 triệu đồng/năm.

Không chỉ vậy, sự thay đổi cách nghĩ, cách làm của người dân Hua Nhàn trong phát triển kinh tế còn thể hiện rõ ở lĩnh vực chăn nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, mở rộng quy mô đàn và nâng cao chất lượng vật nuôi. Bà con đã làm chuồng trại chăn nuôi gia súc; thực hiện tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn vật nuôi; trồng 45 ha cỏ lấy thức ăn chăn nuôi... Hiện, toàn xã có trên 1.700 con trâu, bò; 2.560 con lợn; 1.480 con dê; trên 11.220 con gia cầm... Chăn nuôi đã và đang góp phần giúp người dân Hua Nhàn xóa nghèo bền vững.

Trong những ngày đầu năm mới, người dân Hua Nhàn có chung niềm vui đó là, tuyến đường nối từ quốc lộ 37 về trung tâm xã Hua Nhàn đã được khởi công xây dựng, dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2020. Tin rằng khi hoàn thành tuyến đường này sẽ là động lực giúp người dân trong xã được giao lưu, phát triển kinh tế. Cũng trong năm 2019, Hua Nhàn còn được Nhà nước đầu tư xây dựng công trình nước sinh hoạt tại bản Ọ A, Khẻ B; xây dựng tuyến đường đi khu kinh tế của bản Hua Nhàn; xây dựng nhà hiệu bộ Trường THCS và 2 công trình lớp học mầm non ở bản Ọ A và bản Noong Lạnh... Những công trình này hoàn thành góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân Hua Nhàn và mang lại diện mạo nông thôn mới cho vùng cao nơi đây.

Theo đồng chí Bí thư Đảng ủy xã, 3 năm nay, đồng bào dân tộc Mông trong xã tổ chức ăn Tết Nguyên đán cùng với đồng bào cả nước. Vì bà con cho rằng, việc ăn tết chung như vậy sẽ tạo sự gắn bó, đoàn kết cũng như thuận lợi hơn trong việc tổ chức các hoạt động chung của bản, của xã. Bà con còn đồng thuận thực hiện tốt nội dung bản cam kết “5 có, 5 không” trong đồng bào dân tộc Mông, loại bỏ các hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang; không trồng cây thuốc phiện... đoàn kết xây dựng cuộc sống mới, xây dựng quê hương phát triển.

Một ngày ở Hua Nhàn đã cho chúng tôi nhiều cảm nhận về sự nỗ lực vươn lên trong phát triển kinh tế, xã hội của người dân nơi đây. Và chúng tôi tin cuộc sống mới sẽ hiện hữu nơi đây, để mỗi mùa xuân về Hua Nhàn thêm khởi sắc.